Zo’n 300.000 Nederlandse huishoudens dreigen in de problemen te komen als de
hypotheekrente oploopt én ze tegelijkertijd last krijgen van bezuinigingen,
waarschuwde het adviesbureau Dynamic Credit dinsdag in Het Financieele
Dagblad.
Het bureau is bekend omdat het in in de zomer van 2008 ook waarschuwde voor
Amerikaanse rommelhypotheken. Die bleken later dat jaar een katalysator voor
de kredietcrisis.
Maar de vraag is of het in Nederland zover komt. Ten eerste is de
hypotheekrente nog steeds zeer laag. Ze liep dit voorjaar enigszins op, maar
is de laatste tijd redelijk stabiel. De recente verlaging van de rente door
de ECB kan een extra impuls zijn om de rente nog wat te verlagen.
Ten tweede is het aantal gedwongen huizenverkopen in Nederland ondanks de
crisis uitzonderlijk laag. In 2010 ging het om 1341 gevallen van woningen
met een Nationale Hypotheek Garantie die moesten worden verkocht omdat de
eigenaren hun hypotheeklasten niet meer konden dragen.
Het Waarborgfonds Eigen Woning, dat in Nederland de Nationale
Hypotheekgarantie uitvoert, past dan de verliezen bij. Vorig jaar keerde het
fonds 35 miljoen uit aan mensen wiens hypotheekschuld hoger was dan de
opbrengst van de verkoop.
Dit jaar verwacht het fonds, dat in Nederland de Nationale Hypotheekgarantie
uitvoert (NHG) 2.000 gedwongen huizenverkopen. Dat is nog steeds maar een
fractie van de miljoenen koophuizen in ons land.
Reserve van 700 miljoen
Het fonds beschikt overigens over een reserve van ruim 700 miljoen euro, dus
het zou makkelijk een vertienvoudiging van de executieverkopen aan moeten
kunnen.
Overigens blijkt slechts in ruwweg een op de zes gevallen werkloosheid de
bepalende factor voor de gedwongen huizenverkoop. Echtscheidingen zijn in
ruwweg 45 procent van de gevallen de belangrijkste reden.
Opvallend is wel dat los van elkaar zowel Dynamic Credit als het Waarborgfonds
inkomens rond de 35.000 euro als risicogroep bestempelen. Maar elk hebben ze
daar hun eigen reden voor.
Voor Dynamic Credit geldt dat het om een groep gaat met een hoge schuld in
verhouding tot het inkomen. Het Waarborgfonds geeft aan dat juist de
onderkant van de markt, mensen die een huis onder de 175.000 euro kochten,
risico's loopt omdat die goedkopere huizen relatief vaak in gebieden in
Nederland staan waar de huizenprijs sowieso onder druk staat. Als ze hun
huis om wat voor reden dan ook moeten verkopen, is de kans groot dat ze met
een restschuld blijven zitten.
Toch lijkt een herhaling van de Amerikaanse situatie - huizenbezitters in
problemen nekken ook de banken - niet waarschijnlijk. In de VS kun je deur
achter je dicht trekken en de sleutel in de brievenbus gooien als je de
hypotheek niet meer kunt betalen. In Nederland niet. Als het vangnet van
familie en vrienden niet langer te hulp schiet, helpt de Nationale
Hypotheek. Sinds 2009 is die zelfs beschikbaar voor huizen tot 350.000 euro,
waardoor het grootste geheel van de huizenmarkt is afgedekt. Zolang
Nederlanders niet massaal gaan scheiden, kan de overgrote meerderheid van de
huizenbezitters gewoon de hypotheek blijven aflossen.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl